Vlaams Congres
van Leraars Wetenschappen





Workshops

Algemeen

Biologie

Chemie

Fysica

Aardrijkskunde

Workshops Chemie

Gassynthese op microschaal (herhaling 2023)

  • Code: C1
  • Omschrijving:

    Deelnemers brengen eigen labojas en veiligheidsbril mee.

    Synthese van gassen vergt vaak een complexe opstelling met erlenmeyers, doorboorde stoppen en glazen verbindingen. De synthese van gassen kan echter veel eenvoudiger.
    In plastic spuiten wordt in deze workshop koolstofdioxide, waterstofgas en zuurstofgas gemaakt.
    Met het gevormde waterstofgas en zuurstofgas worden nadien miniraketjes afgevuurd.

    Er zijn enkele voorbeeldlabo’s voorzien waarin deze synthese op microschaal gekoppeld wordt aan de identificatie van stoffen via hun stofeigenschappen, de wet van Proust, het molair volume van gassen, chemisch rekenen (rendement, limiterend reagens…).
  • Verantwoordelijke: Pieter Verlee
  • Duur: 1.00 u.
  • Doelgroep: 2de graad, 3de graad; ASO, TSO
  • Maximum aantal deelnemers: 20
  • Gaat door om: 9:45-10:45 (Volzet), 11:45-12:45

Durven nadenken over chemische pollutie

  • Code: C2
  • Omschrijving:

    Het huidig geologisch tijdperk, het Anthropoceen, is onder meer gekenmerkt door een ernstige chemische pollutie (denken we maar aan de pesticiden, de plastic afval, de PFAS, …).
    Aan de hand van enkele voorbeelden uit de wetenschappelijke literatuur en eventueel uit de media wordt aangetoond hoe nefast dat is voor de planetaire gezondheid, hoe wij het probleem kunnen verklaren en hoe we mogelijk kunnen bijdragen tot de (gedeeltelijke) oplossing ervan.
    In de voordracht streven we een logische opbouw na die argumenten aanbiedt om de chemische pollutie te omschrijven en te vermijden. Het moet evenwel duidelijk zijn dat een directe en/of een volledige oplossing voor het probleem onmogelijk is.
  • Verantwoordelijke: Leo Goeyens
  • Duur: 1.00 u.
  • Doelgroep: iedereen
  • Maximum aantal deelnemers: 100
  • Gaat door om: 9:45-10:45, 14:00-15:00

Baanbrekend chemie onderwijs voor studierichtingen met 1 uur chemie per week in de 2-de graad

  • Code: C3
  • Omschrijving:

    Deelnemers brengen eigen labojas en veiligheidsbril mee.

    De bedoeling van deze workshop is in te zien dat je de motivatie en de interesse bij leerlingen met 1 lesuur chemie per week kan stimuleren door ze te laten lesgeven aan elkaar. Dat gaat natuurlijk niet zomaar!
    Jouw taak als leerkracht is te begeleiden, alles in juiste banen te leiden en hen proefjes op een correcte wijze te leren uitvoeren. In deze workshop ontdek je hoe dit mogelijk is. Je kruipt zelf ook even in de huid van je leerlingen door enkele eenvoudige proefjes uit te voeren.
  • Verantwoordelijke: Luk Wuestenbergs
  • Duur: 1.00 u.
  • Doelgroep: 2de graad; ASO
  • Maximum aantal deelnemers: 20
  • Gaat door om: 9:45-10:45, 11:45-12:45

PFAS vervuiling: verspreiding, opname en toxiciteit

  • Code: C4
  • Omschrijving:

    Door alle media-aandacht over de vervuiling in Vlaanderen, zal ondertussen iedereen bekend zijn met de term PFAS. Maar wat zijn dit nu precies voor stoffen? Hoe komen ze in het milieu terecht en hoe gedragen ze zich daar? Hoe worden wij blootgesteld aan PFAS en zijn ze schadelijk voor mens en natuur?
    Vanuit een wetenschappelijk perspectief zal ik antwoord geven op deze vragen, maar ook de kennishiaten benoemen. Zowel theoretische aspecten als voorbeelden uit de praktijk (voornamelijk omtrent de casus 3M) zullen aan bod komen. Via diverse stellingen voeren we discussies over actuele PFAS-vraagstukken die spelen bij wetenschappers, beleidsmakers en burgers/overheden. Door het begrijpen van de algemene principes uit de ecotoxicologie die aan bod komen in deze workshop, en de specifieke kennis over de PFAS-problematiek zul je de berichtgeving vanuit overheden, wetenschap, en media beter kunnen beoordelen, nuanceren en vertalen naar jouw klaspraktijk.
  • Verantwoordelijke: Thimo Groffen
  • Duur: 1.00 u.
  • Doelgroep: iedereen; ASO, TSO
  • Maximum aantal deelnemers: 25
  • Gaat door om: 11:45-12:45, 15:45-16:45

The Lab-based Chemistry Escape Game 'ChemEscape'

(Volzet)
  • Code: C5
  • Omschrijving:

    Deze workshop wordt in het ENGELS gegeven.

    To encourage more high school graduates to take up studies in this field, it is crucial to get young students excited about STEM. For this purpose, the Team Science & Education of the German Young Chemists Network designed the lab-based chemistry escape game ChemEscape. During the escape room game, students need to use their basic knowledge from school chemistry classes to solve different chemistry-related puzzles. All puzzles are implemented in a background story to generate excitement while solving the puzzles.
    In this workshop, we introduce the ChemEscape structure and the implemented puzzles. Furthermore, we report on the results from the surveys answered by high school students and their teachers (in Germany).
    Last, selected experiments are performed by the participants to highlight the advantages of ChemEscape and demonstrate how to implement ChemEscape in a school lesson.
  • Verantwoordelijke: Monja Schilling
  • Duur: 1.00 u.
  • Doelgroep: 2de graad, 3de graad; ASO
  • Maximum aantal deelnemers: 15
  • Gaat door om: 9:45-10:45 (Volzet), 14:00-15:00 (Volzet)

Risicoanalyses en de databank gevaarlijke stoffen (herhaling 2023)

  • Code: C6
  • Omschrijving:

    Niemand twijfelt eraan dat het werken met gevaarlijke stoffen risico’s inhoudt. Hoewel deze in een schoollabo niet moeten overdreven worden, is het belangrijk deze risico’s te kennen en vooraf te evalueren, liefst samen met de leerlingen. Dat heet een risicoanalyse.
    In deze workshop tonen we hoe we risicoanalyses kunnen maken voor de stoffen die we in het labo gebruiken, voor de proefopstellingen en voor het lokaal in het algemeen. We staan ook stil bij de informatiebronnen die we kunnen raadplegen. Hiervoor is de databank gevaarlijke stoffen een interessant portaal. We overlopen verder nog de verschillende tools in dit programma en staan ook even stil bij de COS-brochure.
  • Verantwoordelijke: Marc Verhaeghe
  • Duur: 1.00 u.
  • Doelgroep: iedereen; ASO, TSO
  • Maximum aantal deelnemers: 40
  • Gaat door om: 11:45-12:45, 15:45-16:45

Chemie voor duurzame ontwikkeling

  • Code: C7
  • Omschrijving:

    Deze workshop beoogt de leerlingen vertrouwd te maken met chemische toepassingen om duurzame ontwikkeling te bevorderen.
    In groepjes gaan ze aan de slag om informatie rond chemische toepassingen te vinden en deze te gebruiken om het duurzaam karakter van het proces zelf en de mogelijke maatschappelijke toepassingen ervan te exploreren. We werken aan de hand van een aantal recente krantenartikels over een belangrijk duurzaamheidsprobleem, bijvoorbeeld in verband met de stikstofproblematiek, plastic afval, recyclage van metalen… . Deze krantenartikels kies je zelf op basis van de voorkennis van de leerlingen, actualiteit… . De leerlingen worden hierbij aangezet hun reeds verworven chemische/wetenschappelijke kennis in te zetten en ook kritisch na te denken over de maatschappelijke gevolgen van chemie en technologie. Hierbij leren ze ook dat wetenschappelijke kennis weliswaar belangrijk is om duurzaamheidsproblemen aan te pakken, maar dat ook altijd andere aspecten meespelen zoals ethische argumenten, economie, politiek, menselijk gedrag…
  • Verantwoordelijke: Mario Smet
  • Duur: 1.00 u.
  • Doelgroep: 3de graad; ASO, TSO
  • Maximum aantal deelnemers: 30
  • Gaat door om: 11:45-12:45 (Volzet), 15:45-16:45