Vlaams Congres
van Leraars Wetenschappen





Workshops

Algemeen

Biologie

Chemie

Fysica

Aardrijkskunde

Workshops Biologie

Haal meer uit de schoolmicroscoop

  • Code: B1
  • Omschrijving:

    Schoolmicroscopen hebben vaak te lijden onder het gebruik door onervaren leerlingen. Veel leraren staan zelf in voor het basisonderhoud van deze toestellen. Praktische tips rond optimaal gebruik én basisonderhoud zijn daarom zeer welkom.
    KAGM biedt tijdens deze workshop de gelegenheid om méér uit schoolmicroscopen te halen door goed gebruik incl. correct instellen van de optiek, basisonderhoud van de optiek en microfotografie met de smartphone. Foto’s maken met een mobieltje kan als motivator werken en een meerwaarde zijn voor een laboverslag.
    Zowel tijdelijke als blijvende preparaten zijn voorhanden.
    Tijdens de workshop staan meerdere schoolmicroscopen ter beschikking waaronder Euromex Bioblue (draadloos).

    Een eigen schoolmicroscoop meebrengen, of eentje met een probleem, kan ook. Je kan het toestel eventueel voor aanvang van het congres in het lokaal O.303 (bioruimte waar de workshop doorgaat; bevindt zich in gebouw O, 3de verdieping) afzetten en aan het eind van het congres terug oppikken.
    Voorzie het wel van een label met naam van leraar en mobiel telefoonnummer.
  • Verantwoordelijke: Frank Van Campen
  • Duur: 1.00 u.
  • Doelgroep: iedereen; ASO, TSO
  • Maximum aantal deelnemers: 24
  • Gaat door om: 11:45-12:45, 15:45-16:45

Let’s swab: micro-organismen kweken met behulp van huis-, tuin- en keukenproducten (herhaling 2023)

  • Code: B2
  • Omschrijving:

    Deelnemers brengen eigen labojas en veiligheidsbril mee.

    Hebben jouw studenten altijd al willen weten hoeveel beestjes er op een deurklink, pennenzak of smartphone aanwezig zijn?
    Het doel van deze workshop is om met huis-, tuin- en keukenmiddelen op een snelle wijze micro-organismen te kweken in je klaslokaal. Laat studenten met wattenstaafjes interessante oppervlaktes swabben en kijk welke micro-organismen op je zelfgemaakte voedingsbodems groeien.
    We leren jullie van A tot Z hoe je steriele voedingsbodems kan maken, hoe je micro-organismen kan enten, maar zeker ook hoe je deze materialen op een veilige manier kan vernietigen.
  • Verantwoordelijke: Lauren Deneyer
  • Duur: 1.00 u.
  • Doelgroep: iedereen
  • Maximum aantal deelnemers: 20
  • Gaat door om: 14:00-15:00, 15:45-16:45

Bouw en programmeer je eigen zenuwspiraal met BBC micro:bit of Nspire

(Volzet)
  • Code: B3
  • Omschrijving:

    Aan de deelnemers wordt gevraagd hun eigen laptop/tablet mee te brengen.

    Wie heeft als kind gespeeld met een zenuwspiraal? Een zenuwslopend spelletje, waarbij je motorische vaardigheden en geduld danig op de proef worden gesteld. Tijdens deze workshop bouw je zelf je zenuwspiraal. Deze zenuwspiraal ga je aansluiten en programmeren via een BBC micro:bit. Het programmeren van de micro:bit gebeurt via MakeCode of via de rekentoestellen van Texas Instruments (Ti-Nspire).
  • Verantwoordelijke: Ann-Kathrin Coenen
  • Duur: 1.00 u.
  • Doelgroep: iedereen; ASO
  • Maximum aantal deelnemers: 9
  • Gaat door om: 9:45-10:45 (Volzet)

Fotosynthese en respiratie onderzoeken met BBC microbit of Nspire (herhaling 2023)

(Volzet)
  • Code: B5
  • Omschrijving:

    Aan de deelnemers wordt gevraagd hun eigen laptop/tablet mee te brengen.

    Tijdens deze workshop wordt met een CO2-sensor aangetoond dat planten zowel CO2 kunnen opnemen als afgeven. Voor de tweede graad is dit onderwerp geschikt om de koolstofcyclus te bespreken. In de derde graad worden fotosynthese en respiratie uitvoeriger behandeld en kan dit practicum verder uitgebreid worden. Je gaat aan de slag met een CO2-sensor en de micro:bit. Je programmeert de micro:bit via het rekentoestel van Texas Instruments (TI-Nspire) en voert de meting uit.
  • Verantwoordelijke: Ann-Kathrin Coenen
  • Duur: 1.00 u.
  • Doelgroep: 2de graad, 3de graad; ASO, TSO
  • Maximum aantal deelnemers: 16
  • Gaat door om: 14:00-15:00 (Volzet)

Gehoorverlies, tinnitus en gehoorbescherming bij jongeren

  • Code: B6
  • Omschrijving:

    Jongeren luisteren continu naar muziek en zetten vaak het volume te hoog of dragen geen gehoorbescherming.
    Hoe maak je jouw leerlingen bewust van de gevolgen van (langdurig) luisteren naar luide muziek? Minder dan 20% van de jongeren draagt gehoorbescherming. Waarom wordt het toch zo weinig gedragen? Zijn zij wel goed geïnformeerd over de soorten gehoorbescherming en de voor-en nadelen? Hoe steek je gehoorbescherming correct in?
    Deze workshop biedt je handvaten om samen met je leerlingen deze vragen te beantwoorden, gehoorverlies en tinnitus bespreekbaar te maken in de klas en het te voorkomen. Tevens krijg je tips om leerlingen met een hoortoestel, tinnitus of hyperacusis te begeleiden.
  • Verantwoordelijke: Kelly Van Steenwegen
  • Duur: 1.00 u.
  • Doelgroep: iedereen
  • Maximum aantal deelnemers: 40
  • Gaat door om: 11:45-12:45, 15:45-16:45

Een appy-hour buiten met MOS… en het plezier voor (burger-)wetenschappen is binnen!

  • Code: B7
  • Omschrijving:

    Voorzie warme en waterdichte kledij: deze workshop gaat BUITEN door!

    Een ‘appy-hour’ in open lucht met MOS. Hier moet je zijn als je op zoek bent naar een workshop die:
    - een activerend wetenschapsaanbod biedt in open lucht, … én tevens heel differentieerbaar is naar leeftijd en doelgroep;
    - de principes van wetenschappelijk denken stimuleert (onderzoekscyclus), … én tegelijk zelf wetenschappelijk onderbouwd is;
    - stoelt op verwondering, … én overtuigd is van de kracht van emotie in wetenschapseducatie
    - kans biedt tot laagdrempelige school overstijgende initiatieven, … en tegelijk een groots burgerwetenschap-project steunt;
    - ICT-integratiekansen biedt voor het stimuleren van wetenschappelijk denken en werken, … én gamification een actieve en natuurbetrokken ‘smoel’ geeft;
    - perfect landt in de eindtermen, … en vlekkeloos zijn weg vindt in de EDO-competenties en de SDG’s.
  • Verantwoordelijke: Linda Van Meersche
  • Duur: 1.00 u.
  • Doelgroep: iedereen
  • Maximum aantal deelnemers: 20
  • Gaat door om: 11:45-12:45, 14:00-15:00 (Volzet)

De Sequoia Challenge: een STEM-workshop over watertransport in planten

(Volzet)
  • Code: B8
  • Omschrijving:

    Reusachtige bomen, zoals de sequoia’s, plaatsen ons voor een raadsel. Hoe slagen ze er in om, tegen de zwaartekracht in, water vanuit hun wortels meer dan 100 meter de hoogte in te sturen? Je leerlingen lossen het raadsel op aan de hand van proeven die biologie en fysica integreren. Ze bouwen een artificiële boom die water transporteert zoals een echte boom, en onderzoeken de werking van worteldruk en capillariteit. Tussen de proeven door verkennen ze ons HOUTlab - een interactief museum rond hout.
    Transportfysiologie en STEM sluiten mooi aan bij de nieuwe onderwijsdoelen rond homeostase (2de graad).
  • Verantwoordelijke: Lander Blommaert
  • Duur: 1.00 u.
  • Doelgroep: 2de graad; ASO
  • Maximum aantal deelnemers: 20
  • Gaat door om: 9:45-10:45 (Volzet), 11:45-12:45 (Volzet)

Pissebeddenbiotoop bouwen

  • Code: B4_1
  • Omschrijving:

    In het labo zit professor Marijns met haar handen in het haar. Zij is professor in de biologie en is op zoek naar pissebedden om haar onderzoek te kunnen starten in januari. Voor haar onderzoek heeft ze een terraria nodig waarin ze haar pissebedden kan laten wonen. Zo’n terrarium moet een perfecte thuis zijn voor de pissebedden. Echter, de assistenten van de professor zijn naar het buitenland voor een andere onderzoeksopdracht. Zelf heeft ze geen tijd om perfecte terraria te bouwen. Ze vraagt nu de hulp van een groep leerlingen om te onderzoeken hoe een pissebedterrarium opgebouwd moet worden om de pissebedden een ideaal huis te geven.

    Deze workshop bestaat uit twee delen. In dit eerste deel vertellen we jullie meer over hoe we onze leerlingen de leefomstandigheden van pissebedden hebben laten onderzoeken en een biotoop laten bouwen. In het tweede deel (B4_2) leren jullie hoe je een biotoop voor pissebedden kan monitoren en reguleren met een BBC micro:bit of Nspire. Het is niet noodzakelijk om beide sessies te volgen.
  • Verantwoordelijke: Evelyn Blocken
  • Duur: 1.00 u.
  • Doelgroep: 1ste graad, 2de graad; ASO
  • Maximum aantal deelnemers: 25
  • Gaat door om: 11:45-12:45

Pissebeddenbiotoop reguleren met BBC:microbit of Nspire

  • Code: B4_2
  • Omschrijving:

    Jullie hebben het labo van professor Marijns al heel hard geholpen. Dankjewel hiervoor! Jammer genoeg botst zij nu op een nieuw probleem. Door jullie onderzoek weten we hoe de ideale biotoop voor pissebedden eruit ziet, maar nu is ze op zoek naar een manier om deze verschillende factoren te monitoren en te reguleren. Op deze manier kan er aangegeven worden dat één of meerdere milieufactoren zich niet meer op hun ideale niveau bevinden en kan er automatisch bijgestuurd worden. Ze vraagt hiervoor jullie hulp. Prof. Marijns wenst jullie veel succes met het creëren van een gemonitord terrarium!

    Deze workshop bestaat uit twee delen. In het eerste deel (B4_1) vertelden we jullie meer over hoe we onze leerlingen de leefomstandigheden van pissebedden hebben laten onderzoeken en een biotoop laten bouwen. In dit tweede deel leren jullie hoe je een biotoop voor pissebedden kan monitoren en reguleren met een BBC micro:bit of Nspire. Het is niet noodzakelijk om beide sessies te volgen.
  • Verantwoordelijke: Evelyn Blocken
  • Duur: 1.00 u.
  • Doelgroep: 1ste graad, 2de graad; ASO
  • Maximum aantal deelnemers: 25
  • Gaat door om: 15:45-16:45